Aanbrengen van een pleister met transdermale medicijnen (bijv. fentanyl, nitroglycerine)

Omschrijving

De oude pleister wordt verwijderd. Vervolgens wordt een nieuwe plaats gezocht waar de nieuwe pleister wordt geplakt. Opdracht tot voorbehouden of risicovolle handeling:

Mag zelfstandig verricht worden door:

 Aandachtspunten

– Gebruik dit protocol niet voor Exelon pleister; daarvoor is apart protocol.

– Stel de pleister niet bloot aan warmtebronnen (bijvoorbeeld magnetron). Hierdoor kan de opname versneld worden, waardoor de dosering ontregeld raakt.

– Knip een gelpleister niet door; er komt dan in één keer een grote hoeveelheid medicijn vrij.

– De meest geschikte plaatsen om de pleister te plakken zijn op de borst direct onder de sleutelbeenderen, de bovenarmen, de overgangsplaats van rug naar bil of de bovenbenen.

– Knip eventuele haartjes op de huid weg; niet scheren.

– Let op dat het medicijn van de pleister niet lekt op andere delen van de huid dan daar waar de pleister wordt geplakt.

– Plak een nieuwe pleister op een andere plaats dan de vorige om huidirritatie en medicatiestapeling te voorkomen.

– Omdat het bij het aanbrengen van een pleister onpraktisch is om handschoenen te dragen wordt in dit protocol het gebruik van handschoenen alleen beschreven bij het verwijderen van de pleister.

– Spoel de handen na het aanbrengen van de fentanylpleister goed af met water, maar zonder zeep omdat zeep de opname bevordert van het, eventueel op de huid aanwezige, medicijn.

– Lees de bijsluiter over hoe om te gaan met de verwijderde pleister.

– Maak melding van een verkeerd toegediend en/of een niet gegeven medicijn volgens organisatieprocedure. Ga na of behandelend arts gewaarschuwd moet worden.

 Complicaties tijdens de handeling

Handelwijze

Bij huiduitslag of allergische reactie, verandering van de huid of als de pijn verergert bij durogesic of bij overdoseringsverschijnselen.

Direct de arts waarschuwen.

Contact met medicijn door hulpverlener.

Huid afspoelen met ruime hoeveelheid water

 Verwijzingen

– Achtergrondinformatie: medicatieveiligheid

– Materiaalbeschrijvingen: transdermale pleisters.

– Hygiënische richtlijnen: handschoenen, handhygiëne.

Benodigdheden

– toedienlijst

– transdermale pleister

– washand, water en handdoek voor de cliënt

– niet-steriele handschoenen

– zo nodig een schaartje

– afvalbak

– container voor klein chemisch afval, indien dit in bijsluiter is aangegeven

Werkwijze

1 Pas handhygiëne toe.

2 Zet de benodigdheden binnen handbereik.

3 Controleer de pleister, toedienlijst, plakschema en gegevens van de cliënt.

a Controleer de pleister op de vervaldatum

b Vergelijk de pleister met de toedienlijst op de volgende aspecten:

- naam en geboortedatum van de cliënt

- soort

- dosering

- tijdstip

4 Verwijder de gebruikte pleister volgens de aanwijzingen op de bijsluiter.

5 Zoek een geschikte plaats voor de nieuwe pleister.

6 Maak de huid schoon met water en droog de huid goed.

7 Knip de eventueel aanwezige haren weg.

8 Open de verpakking van de pleister.

9 Haal de beschermlaag van de pleister.

a Bij fentanyl: Houd de pleister zo vast dat het opschrift te lezen is.

Bij nitroglycerine: Houd de pleister zo vast dat de achterzijde in zicht is.

b Bij fentanyl: Vouw één van de hoeken tussen duim en wijsvinger naar achteren dubbel en pak het vrije hoekje van de pleister voorzichtig vast.

Bij nitroglycerine: Buig de pleister langs de gegolfde of gekleurde lijn naar achteren.

c Haal de pleister van de beschermlaag en pak hierbij alleen de rand vast.

10 Plak de pleister op de huid.

11 Druk de pleister met de vlakke hand gedurende minimaal een halve minuut goed aan. Zorg dat alle randen goed vast zitten.

12 Spoel de handen af met water.

a Gebruik bij fentanyl geen zeep (zeep bevordert de opname van fentanyl die eventueel op de huid is gekomen)

13 Ruim de materialen op.

14 Pas handhygiëne toe.

15 Noteer de datum van de handeling en eventuele bevindingen.

Aanbrengen van huidzalf

Omschrijving

Aanbrengen van zalf op de huid. Opdracht tot voorbehouden of risicovolle handeling:

Mag zelfstandig verricht worden door:

 Aandachtspunten

– Dien huidzalf toe volgens voorschrift.

– Neem kennis van de informatie op de bijsluiter.

– Oude zalfresten dienen eerst verwijderd te worden voordat nieuwe zalf wordt aangebracht.

– Zorg dat de opening van de zalftube niet in contact komt met de huid.

– Haal de zalf die in een pot zit, altijd met een schone, verpakte spatel of met een gaasje uit de pot.

– Huidzalf wordt aangebracht met de vinger (met handschoen) of een gaasje.

– Noteer op de tube of pot de datum waarop deze voor het eerst is geopend.

– Maak melding van een verkeerd toegediend en/of een niet gegeven medicijn volgens organisatieprocedure. Ga na of behandelend arts gewaarschuwd moet worden.

– Controleer de voorraad en bestel zo nodig nieuwe medicijnen.

– Dit protocol is niet van toepassing op het toedienen van huidzalf met cytostatica.

 Complicaties tijdens de handeling

Handelwijze

Allergische reactie op de huidzalf.

Stop met aanbrengen waarschuw de arts.

 Verwijzingen

– Achtergrondinformatie: zalven, crèmes enz, houdbaarheid, medicatieveiligheid, dubbele controle.

– Hygiënerichtlijnen: handschoenen, handhygiëne

Benodigdheden

– toedienlijst

– niet-steriele handschoenen (zo nodig 2 paar)

– huidzalf

– spatel (nodig bij huidzalf in een pot) óf gaasje

– zo nodig: middel om reeds aangebrachte huidzalf te verwijderen (bijvoorbeeld zoete olie)

– zo nodig: doos gaasjes (aantal afhankelijk van het oppervlak)

– zo nodig: verbandmiddel

– afvalbak

Werkwijze

Zorg voor dubbele controle: juiste medicijn.

1 Pas handhygiëne toe.

2 Zet de benodigdheden binnen handbereik.

3 Controleer de huidzalf, de toedienlijst en de gegevens van de cliënt.

a Controleer de zalf in de tube/ flacon/ pot op de volgende aspecten:

- naam en geboortedatum van de cliënt

- vervaldatum

- kleur en substantie

- toedieningswijze

b Vergelijk de zalf met de toedienlijst .

- soort

- dosering

- toedieningstijdstip

4 Breng de cliënt in een geschikte houding en vraag de cliënt de huid te ontbloten.

5 Trek de handschoenen aan.

6 Maak zo nodig de huid schoon, verwijder oude resten zalf.

a Verwijder eventueel aangebracht verband en deponeer dit in de afvalbak.

b Verwijder oude resten huidzalf met een gaasje (gebruik eventueel een middel om de huidzalf te verwijderen).

7 Was de gehandschoende handen of trek schone handschoenen aan.

8 Breng de huidzalf aan.

a Draai de dop van de tube en knijp de huidzalf uit de tube/flacon of haal de huidzalf met een spatel uit de pot.

b Doe de huidzalf op een gaasje of op de hand.

c Breng met het gaasje of met de vingers de huidzalf aan op de huid.

9 Trek de handschoenen uit.

10 Breng zo nodig een nieuw verband aan.

11 Ruim de materialen op.

12 Pas handhygiëne toe.

13 Noteer tijdstip, soort, concentratie, hoeveelheid, wijze van toediening en bevindingen. Controleer of toedienlijst goed is ingevuld.